“Dervişlik olaydı tâc ile hırka/ Biz de alır idik otuza kırka” 

Yunus Emre

Birçok şey zıddıyla kaim. Yani birçok şey zıddıyla anlam kazanır. Zıddı olduğu için vardır.

Karanlığı anlamak aydınlığı anlamaya bağlı. Esareti anlamak için özgürlüğü tatmış olmak  gerekir.

Kimi filozoflara göre zıtlıklar varoluşun olmazsa olmaz şartıdır.

Zıtlıklar arasındaki çelişki olmasaydı hakikat ortaya çıkmazdı.

Buna göre zıtlıkların yakınlaşmasıyla uyum meydana gelir denebilir.

Birbirine kaim olur mu bilemem ama hemen aklımıza gelen bazı zıtlıkları sıralayalım:

*   Bir yanda kazananlar diğer yanda kaybedenler.

*   Bir yanda gökdelenler bir yanda yamaçlara sığınmış, yarısı toprak altında gecekondular.

*   Bir yanda ilkeli duruşuyla her türlü vesayete direnenler diğer yanda yeni vesayet zemini oluşturanlar.

*   Bir yanda askerliğini yapan, vergisini veren suret-i veçhiyle vatandaşlık görevini bihakkın yerine getirenler diğer yanda hiçbir sorumluluğu gereği gibi yerine getirmeyen ancak her seçim döneminde ak-pak edilenler.

*   Bir yanda vatan aşkıyla, devlete sadakatle çalışan, sarmaşık gölgesine sığınmadığı için yerinde sayar görünenler diğer yanda hamil-i siyaset ile makam işgal edenler.

*   Bir yanda yetim hakkını, devletin kör kuruşunu gözünden sakınanlar diğer yanda devletin “malını deniz görenler!..”

*   Bir yanda tevekkülle vakur duran, güç karşısında eğilmeyen, alın yazısına boyun bükenler diğer yanda bir koltuk sahibi olmak için iki büklüm yırtınanlar, yalananlar, her şeyi göze alanlar!..

*   Bir yanda nutuk söyleyenler diğer yanda vatan için ölümü göze alanlar

*   Bir yanda paraya hükmetmenin dayanılmaz ağırlığı ile ekonomiye, siyasete, hukuka, eğitime yön verenler diğer yanda haklı da olsa olana bilene rıza göstermek zorunda olanlar…

*   Bir yanda lüks restoranlarda, “han-ı iştihasını” doyuranlar, diğer yanda yarı mahcup, çöplerden maişet devşirenler!..

*   Ve Necip Fazıl’ın ifadesiyle “Allah’ın on pulunu bekleye dursun on kul; Bir kişiye tam dokuz, dokuz kişiye bir pul.”

Acaba diyorum her gün onlarca örneğini tartıştığımız zıtlıklardan da böyle bir uyum meydana gelir mi?